Üniversite hayatı, birçok öğrenci için hayatlarının en önemli dönemlerinden biridir. Ancak çeşitli sebeplerle öğrenciler, kayıtlı oldukları üniversiteden başka bir üniversiteye geçiş yapmak isteyebilir. Bu süreçte karşılarına çıkan en yaygın seçeneklerden biri yatay geçiş olarak bilinir. Öğrenciler akademik başarı, kişisel nedenler ya da memnuniyetsizlik gibi sebeplerle başka bir üniversiteye geçmek isteyebilirler. Türkiye’de bu geçiş, belli kurallar çerçevesinde yapılır ve oldukça sistematik bir yapıya sahiptir. Öğrenciler, yatay geçiş işlemleri hakkında daha detaylı bilgiye Yatay Geçiş Üniversitesi web sitesi üzerinden ulaşabilirler.
Yatay geçiş süreci genel olarak ikiye ayrılır: genel not ortalaması (GNO) ile geçiş ve merkezi yerleştirme puanı (ÖSYS) ile geçiş. GNO ile geçişte öğrencinin üniversiteye kayıt olduğu andan itibaren derslerden aldığı not ortalaması baz alınır. Bu yöntemle geçiş yapabilmek için genellikle 4 üzerinden en az 2,29 ya da daha yüksek bir ortalamaya sahip olmak gerekir. Öte yandan, merkezi yerleştirme puanı ile geçişte öğrencinin ÖSYM sınavı sonucunda aldığı yerleştirme puanı dikkate alınır. Bu yöntem özellikle ilk senesinde üniversiteyi değiştirmek isteyen öğrenciler tarafından sıkça tercih edilir.
Her üniversitenin yatay geçiş şartları ve tarihleri farklılık gösterebilir. Bu yüzden öğrencilerin, geçiş yapmayı düşündükleri üniversitelerin resmi sitelerini takip etmeleri oldukça önemlidir. Aynı zamanda birçok üniversite bu konuda detaylı bilgi sunmakta, başvuru şartlarını ve gerekli belgeleri açıkça paylaşmaktadır. Yatay Geçiş Üniversitesi, öğrencilerin hangi üniversitelerin hangi tarihlerde yatay geçiş başvurusu aldığını toplu şekilde görebileceği bir kaynak olarak dikkat çeker. Bu platform üzerinden detaylı karşılaştırmalar yapmak ve doğru üniversiteye başvurmak mümkün hale gelir.
Yatay geçiş yapmak isteyen öğrencilerin öncelikle hangi kriterlere göre değerlendirileceklerini bilmeleri gerekir. Bu kriterler arasında akademik başarı, tercih edilen programın kontenjanı ve bazı durumlarda mülakat ya da bilim sınavı gibi aşamalar olabilir. Özellikle tıp, hukuk, mühendislik gibi bölümlerde kontenjan sınırlamaları daha belirgin olabilir. Bu nedenle başvuru süreci başlamadan önce detaylı bir araştırma yapmak büyük fayda sağlar.
Öğrencilerin en çok merak ettiği konulardan biri de ders denklikleri ve intibak sürecidir. Yani bir üniversiteden başka bir üniversiteye geçerken alınan derslerin kabul edilip edilmeyeceği konusu. Her üniversite bu konuda kendi iç prosedürlerini uygular. Genellikle, geçmiş dönemde alınan ders içerikleri ve başarı notları incelenerek uygun bulunan dersler kabul edilir. Bu süreçte yaşanabilecek herhangi bir aksaklık, öğrencinin dönem kaybına yol açabilir. Dolayısıyla başvuru öncesinde gidilmek istenen üniversitenin ders içerikleri ile mevcut üniversitenin derslerini karşılaştırmak oldukça önemlidir.
Yatay geçiş yalnızca akademik bir değişim değil, aynı zamanda sosyal bir değişimi de beraberinde getirir. Öğrenciler yeni bir şehirde, yeni bir kampüste ve farklı bir sosyal çevrede eğitim hayatlarına devam ederler. Bu da hem olumlu hem de zorlayıcı deneyimler doğurabilir. Bu sürecin sorunsuz geçmesi için öğrencilerin hem akademik hem de kişisel olarak hazır olmaları gerekir. Özellikle ilk başta adaptasyon süreci, yeni arkadaşlıklar kurmak, yeni hocalarla uyum sağlamak gibi konular önem kazanır.
